Vrijstaande woning - 2013, Bodegraven

Ontwerp uitgangspunten:
Dat duurzaamheid een belangrijk aandachtspunt is, is niet zonder reden. Willen we verantwoord om gaan met wat God aan ons gegeven heeft in natuur en schepping dan moet de bouw sterk op de schop. We gebruiken nu per woning een onevenredige hoeveelheid grondstoffen en vervuilen de natuur op een onverantwoorde wijze. Ofwel slecht rentmeesterschap en onrechtvaardigheid voor de minder bedeelden in andere landen en kannibalisme van de erfenis van onze kinderen. En, eigenlijk nog belangrijker, we gaan niet respectvol om met het bezit van de schepper.
Willen we in Nederland tijdig stappen maken naar een duurzame samenleving dan moet de bouw enorm veranderen, qua wijze van denken en handelen . Veranderingen vinden wel plaats maar het gaat veel te traag. We moeten naar woningen toe die geen schade meer geven aan milieu, nog uitputting veroorzaken van de ons ter beschikking gestelde grondstoffen. De hoeveelheid natuur die verwoest wordt voor bouwmaterialen zoals hout, stenen, beton etc. is een veelvoud ten opzichte van het kavel waarop de woningen worden gebouwd. De verplichting bij de leverancier voor het recyclen van bouwmaterialen is er nog niet en hout uit duurzaam aangeplante bossen is niet standaard. De computer, witgoed en automobiel industrie zijn hard bezig 100% recyclebare apparaten te maken. De bouw loopt hier ver op achter.
Dit nog los van het hoge percentage van bouwmaterialen van een woning dat weer via de afvalcontainer ongebruikt en vaak maar matig gesorteerd, de bouwplaats weer verlaat. Maatschappelijk zijn we afval, en het dumpen hiervan, als een normaal verschijnsel gaan zien. In mijn ogen een structurele weeffout.
Het roer moet om, ook in de bouw. Innovaties gaan echter nog traag of mislukken te veel, wat achtereenvolgens nieuwe innovaties weer remt.
Het doel van Dammekant 10 is niet alleen het bouwen van een duurzaam huis voor de bewoners ervan, maar ook een illustratie van hoe het kan ter lering en ter inspiratie voor andere partijen. Het gaat dus niet om een traditionele woning met een saus van duurzaamheid. Duurzaamheid moet in de haarvaten van het project en haar ontwerp- en realisatiepartners zitten/komen. Dit betekent een afwijkende en meer intensieve manier van ontwerpen en realiseren. Onderzoek en onderlinge integrale afstemming is een zeer belangrijk gegeven. Dit is één van de redenen waarom gekozen is voor een bouwteam constructie.
Enkele duurzame doelen van de Dammekant 10:
- Absolute minimalisatie van afval en faalkosten;
- Toepassing meest duurzame en gezonde materialen die er zijn;
- Energieneutraliteit (meetbaar);
- Gezond binnenlucht kwaliteit (gemeten op verschillende parameters);
- Maximale benutting van talenten en kennis van de mensen die bij het project betrokken worden;
- Een project waar iedere betrokken partij uiteindelijk trots op is;
- Blijven binnen budgettaire kaders;
- En:…………….kan niet; bestaat niet !!
Kortom, het wordt een boeiende zoektocht die vraagt om herbezinning van techniek en project- en procesaanpak.
Ten aanzien van gezondheid betekent dit:
- Ruim voldoende ventilatielucht;
- Schoon werken op de bouw zodat er geen bouwvuil/stof achter blijft in luchtkanalen. Alle luchtkanalen moeten daarom gesealed op de bouw worden opgeslagen en na bewerking/beproeving ook gesealed worden achter gelaten tot en met oplevering.
- Zoveel mogelijk voorkomen van lijmen met schadelijke oplossingsmiddelen (waaronder formaldehyde).
- Verlijmd plaatmateriaal binnen moet zoveel mogelijk worden voorkomen. In het geval het wel wordt toegepast moet het minimaal voldoen aan de klasse E1 (spaan en vezelplaten) of A-klasse (multiplex), maar bij voorkeur voldoen aan de emissie richtlijnen van Der Blaue Engel, LGA en WHO.
Ten aanzien van de toepassing van materialen betekent dit:
- Toepassing van 100% natuurlijke producten, bij voorkeur van zo dicht mogelijk dichtbij gewonnen of 100% recyclebare producten;
- Geen producten die schadelijk zijn voor de gezondheid van mens en dier.
- Van alle toegepaste materialen zal de milieubelasting inzichtelijk worden gemaakt en gezocht worden naar betere alternatieven. Hierbij zal gebruik gemaakt worden van bestaande wegingsystematieken. Gestreefd wordt naar maximale toepassing van materialen met een DUBO-keur, Cradle to Cradle-keur en/of milieuclassificatie 1 volgens NIBE systematiek.
- Al het toegepaste hout moet FSC keurmerk hebben of, indien niet beschikbaar, komen uit gecertificeerde duurzaam beheerde bossen (PEFC-keur);
- Het bijvoorkeur voorkomen van toepassing van PVC door alternatieven zoals PP, PE, PPC en EPDM;
- Voorkomen van toepassing van (zware) (uitloggende) metalen zoals lood, zink en koper door toepassen van bijv. kunststoffen;
Ten aanzien van afval betekent dit:
- Afval maximaal voorkomen en proberen het 100% nuttig in te zetten voor de bouw. Bij opstellen van werktekening en maatvoering moeten standaard leverlengtes en breedtes in acht worden genomen zodat snij en zaagverliezen tot het minimum worden beperkt. Maximale afstemming moet plaatsvinden tussen de verschillende disciplines om faalkosten te voorkomen. Zoveel mogelijk uitgaan van rechte lijnen en standaard lengten zodat zoveel mogelijk gewerkt kan worden met dezelfde materialen en profielen en de kans op faalkosten wordt gereduceerd.
- Afval moet zoveel mogelijk door de fabrikanten worden afgevoerd . Resterende afval moet worden gesorteerd worden in:
- (gevaarlijke) afvalstoffen, als bedoeld in de Eural (2000/532/EG) en (2001/118/EG);
- metalen;
- steenachtig afval;
- massief onbehandeld hout;
- verlijmd en behandeld hout;
- papier en karton;
- kunststof;
- glas;
- overig bouwafval.
Op/bij de containers duidelijke omschrijven om welk afvalmateriaal het betreft.
Ten aanzien van energie betekent dit:
- In beginsel wordt de woning energieneutraal. Ofwel, over een jaar gezien gebruikt de woning geen energie.
- Dat de bouwkundige schil thermisch gezien volledig dicht moet zijn en dat de nodige installatietechnische maatregelen worden getroffen om het energiegebruik te minimaliseren.
- Omdat gas een eindige en niet duurzaam vervangbare brandstof is, komt er geen gasleiding naar de woning (verwarming vindt plaats met warmtepompen).
- Daarnaast betekent dit dat maximaal duurzame energie wordt toegepast met zonnecollectoren. De kosten van PV-panelen (opwekking zonne-stroom) zijn echter nog te hoog om het hele dak mee vol te leggen. Verwacht wordt echter dat dit binnen 10 jaar wel het geval zal zijn. Het dak zal daarom voorbereid worden op het (eenvoudig) plaats van PV-panelen over enkele jaren. Wel wordt nu ter illustratie het volledige dak van de dakkapel aan de zuidzijde voorzien van zonnecollectoren en PV-panelen.
- Bouw en isolatie
- Dakisolatie
- Dakisolatie buitenkant
- Gevelisolatie
- Wandisolatie binnen
- Vloerisolatie
- Vloerisolatie
- Ramen, Deuren en Kozijnen
- Isolerende beglazing
- HR++ glas
- Isolerende beglazing
- Overige bouw
- Kierdichting
- Dakisolatie
- Installaties
- Verwarming en warm water
- Warmtepomp
- Bodem/water warmtepomp
- Biomassakachel
- Biomassakachel
- Warmtepomp
- Overige installaties
- Warmtewisselaar douche
- Elektriciteitsopwekking
- Zonnepanelen
- Ventilatie
- Natuurlijke ventilatie
- Balansventilatie met wtw
- Centrale balansventilatie
- Koeling en zonwering
- Actieve zonwering
- Verwarming en warm water
- Woninginrichting
- Verlichting
- Led lampen
- Apparaten
- Elektrisch fornuis
- Inductie fornuis
- Zuinige apparaten
- Energiezuinige vaatwasmachine
- Elektrisch fornuis
- Verlichting
- Bouw en isolatie


